Ney Sazının Özellikleri
Günümüzde ney, Türk sazı olarak anılmaktadır ve tasavvuf müziğinin bir sembolü haline gelmiştir. Bir müzik aleti için kullanılan çalmak yerine, Ney için üflemek tabiri kullanılır. Burada üflemenin mecazi bir anlamı vardır. Kaynağını İslam'da Allah'ın insanı yaratırken ruhu üflemiş olmasından alır.
Mesnevi'de Ney
Mesnevi ilk 18 beytinde neyden bahseder sonraki 6 cildinde de bunu açıklar. Burada ney sembolü altından bir dünya görüşü ve bir medeniyet anlatılır. Neyzen olmakla bu dünya görüşünü öğrenmeye de talip olmak da ilişkilendirilmektedir.
Dinle neyden kim hikâyet etmede
ayrılıklardan şikayet etmede - Hazreti Mevlana
Ney Çeşitleri
|
Ney Çeşitleri |
Uzunluk (mm) |
Karar sesi (piyanoya göre 440 A) |
|
Davud Ney |
910-936 |
(fa#) |
|
Şah Ney |
858-884 |
G (Sol) |
|
Mansur Şah Mabeyni Ney |
832-845 |
G# (sol#) |
|
Mansur Ney |
780-806 |
A (La) |
|
Kız Mansur Mabeyni Ney |
728-754 |
B# (Sib) |
|
Kız Ney |
689-702 |
B (Si) |
|
Yıldız Ney |
650-663 |
C (Do) |
|
Müstahsen Ney |
598-624 |
F (do#) |
|
Süpürde Ney |
572-585 |
D (Re) |
|
Bolahenk Süpürde Mabeyni Ney |
546-559 |
(Re#) |
|
Bolahenk Nısfiye Ney |
520-533 |
E (Mi) |
|
- Neylerin uzunlukları yaklaşık ölçülerdir. Kamış çapına ve hacmine bağlı olarak bu oranlar artı ya da eksi değişkenlik gösterirler.
|